Το κρυφό σχολειό

 

Ο περίφημος πίνακας το ''Κρυφό Σχολειό'' (1885-1886), ελαιογραφία σε ξύλο,του Νικόλαου Γύζη, 

(σήμερα ανήκει στη συλλογή του κ. Πρόδρομου Εμφιετζόγλου)
Τι βλέπουμε σε αυτόν τον πίνακα;

"Φεγγαράκι μου λαμπρό"

Η φράση «Φεγγαράκι μου λαμπρό» είναι ο πρώτος στίχος από το ποίημα/τραγούδι:

Φεγγαράκι μου λαμπρό

φέγγε μου να περπατώ

να πηγαίνω στο σχολειό,

να μαθαίνω γράμματα,

γράμματα, σπουδάγματα,

του Θεού τα πράγματα.

Σύμφωνα με την παράδοση του λαού μας, είναι το τραγούδι που έλεγαν τα παιδιά όταν πήγαιναν στο κρυφό σχολειό τη νύχτα για να μην τους καταλάβουν οι Τούρκοι. Μέσα στο σκοτάδι της νύχτας το μόνο φως που είχαν ήταν το φως του φεγγαριού. Γι' αυτό και του «ζητούσαν» να φέγγει, να βλέπουν να πάνε στο σχολειό.

Eκπαιδευτικό βίντεο: Δείτε το βίντεο εδώ

Ζωγράφισε κάτι από αυτά που είδες για το κρυφό σχολειό.




Ποιήματα:

ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ


Στο μικρό το εξωκλήσι,

 την Αγία  Παρασκευή

πάνε νύχτα τα παιδάκια

 με το φόβο στην ψυχή.

 

 Ο σεβάσμιος παπάς

πουν΄ και δάσκαλος μαζί,

τους μιλάει για τα παλιά

για τα χρόνια τα καλά.

 


ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Απ' το χωριό γλιστρούσαν σαν ίσκιοι στο σκοτάδι
και στο ξωκλήσι πέρα μαζεύονταν το βράδυ.
Μαντάλωναν τη θύρα με κάθε προσοχή,
σταυρώνανε τα χέρια σε μία προσευχή.


Κι ο δάσκαλος - ιερέας, τους μαθητές του ευλογά,
που 'τρεμε η καρδιά τους, σαν του κεριού τη φλόγα,
πριν την παράδοσή του αρχίσει του σκολειού
κάτω απ' το φως το λίγο, τ' ωχρό του καντηλιού.


Και στο παλιό ξωκλήσι, μανταλωμένοι ώρες
ξεχνούσαν της σκλαβιάς τους, τις άραχλες τις μπόρες.
Και γράμματα μαθαίναν μαζί με προσευχές
κι ατσάλωναν με πίστη τις άγιες τους ψυχές.


Μάθαιναν να αγαπούν τη μάνα τους πατρίδα,
το αίμα τους να δίνουν ως την στερνή ρανίδα
να μην σκιαχτούν ποτέ τους τ' ανήμερα θεριά
και στην γλυκιάν Ελλάδα να δώσουν λευτεριά
.


Και πίστεψαν στη νίκη και γίνανε λιοντάρια
και πάλεψαν σα δράκοι τ' ανδρεία παλικάρια!!
Δε σκιάχτηκαν ποτέ τους τ' ανήμερα θεριά
και στην γλυκιάν Ελλάδα χαρίσαν λευτεριά,
γιατ' είχανε πιστέψει απ' τη στιγμή την πρώτη
μες στο κρυφό σχολειό τους και στη χρυσή τη νιότη
«Καλύτερα μιας ώρας ελεύθερη ζωή,
παρά σαράντα χρόνια σκλαβιά και φυλακή.»


ΦΕΓΓΑΡΑΚΙ

Φεγγαράκι μου λαμπρό
φέγγε μου να περπατώ,
να πηγαίνω στο σχολειό,
να μαθαίνω γράμματα,
γράμματα σπουδάματα
του Θεού τα πράματα.


Φεγγαράκι μου λαμπρό
το σπαθί μου τ' αλαφρό,
φέγγε μου σαν το κρατώ,
σαν αϊτός να πεταχτώ,
στην Πατρίδα τη χαρά

να χαρίσω Λευτεριά. 


Φύλλα εργασίας:



Κατασκευή "ΤΟ ΚΡΥΦΟ ΣΧΟΛΕΙΟ":


Ζωγραφικοί πίνακες εμπνευσμένοι από την Ελληνική Επανάσταση:

https://proscholika.blogspot.com/2021/03/blog-post_18.html


Σχόλια